6533b7d1fe1ef96bd125d99a

RESEARCH PRODUCT

Pierwszy prezydent. Kształtowanie obrazu Gabriela Narutowicza w pamięci i świadomości historycznej społeczeństwa polskiego. Kilka przykładów z tysiąca

subject

description

Celem artykułu jest przedstawienie działań podejmowanych na rzecz upamiętnienia postaci Gabriela Narutowicza, pierwszego prezydenta w historii Polski i związanego z tym procesu kształtowania jego wizerunku w pamięci i świadomości historycznej Polaków. Gabriel Narutowicz wybrany na urząd prezydenta w grudniu 1922 r. został zamordowany przez Eligiusza Niewiadomskiego, zaledwie tydzień po elekcji i drugim dniu urzędowania. Śmierć głowy państwa była kulminacją ostrej walki politycznej, która toczyła się na polskiej scenie politycznej w 1922 r. Bezpośrednio po zabójstwie, prezydent G. Narutowicz stał się dla części środowisk politycznych w Drugiej Rzeczypospolitej symboliczną ofiarą polskiego narodowego fanatyzmu. Ugrupowania lewicowe wciągnęły go na sztandary walki z prawicą. Elementem prowadzonych przez nich działań były zbiórki pieniędzy na upamiętnienie jego osoby, m.in. poprzez budowę pomników, nadawanie jego imienia ulicom oraz instytucjom publicznym, organizację okolicznościowych imprez rocznicowych oraz wydawanie publikacji książkowych. Efekty tych działań okazały się nie tylko skuteczne, ale również niezwykle trwałe. Działania tego rodzaju były również podejmowane w Polsce Ludowej. Również w najnowszej historii Polski, szczególnie w grudniu, w rocznicę burzliwych wydarzeń 1922 r., postać G. Narutowicza, najczęściej w kontekście jego tragicznej śmierci, jest przywoływana i tym samym kształtowany jest jej obraz w pamięci i świadomości historycznej polskiego społeczeństwa.