6533b836fe1ef96bd12a0a50

RESEARCH PRODUCT

Fostering creative thinking : the role of primary teachers

subject

description

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αυξανόμενη απαίτηση για δημιουργικότητα σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας. Η πρωτοβάθμια εκπαίδευση πασχίζει να συμβαδίσει με τις νέες κοινωνικοοικονομικές ανάγκες και να προετοιμάσει τους δημιουργικούς πολίτες του μέλλοντος. Αν και οι εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης παίζουν καθοριστικό ρόλο, άλλοτε θετικό και άλλοτε αρνητικό, στην καλλιέργεια της δημιουργικότητας των μαθητών, λίγες έρευνες έχουν διεξαχθεί σχετικά με τη συμβολή τους στην καλλιέργεια της δημιουργικής σκέψης των μαθητών και τις απόψεις τους για το θέμα αυτό. Η θεμελιωμένη γνώση (situated knowledge) των Ελλήνων εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και η εμπειρία τους από την προώθηση της δημιουργικής σκέψης στις σχολικές τάξεις, μπορούν να προσφέρουν χρήσιμες πληροφορίες και οπτικές στους συναδέλφους τους, σε επιστήμονες ερευνητές αλλά και στις εκπαιδευτικές αρχές όπως και στους σχεδιαστές της εκπαιδευτικής πολιτικής. Για το λόγο αυτό, ο βασικός σκοπός της διατριβής αυτής, που συναπαρτίζεται από επτά πρωτότυπες δημοσιεύσεις και μια εκτενή εισαγωγή, είναι να δώσει απαντήσεις στα εξής ερευνητικά ερωτήματα: 1. Ποιες είναι οι αντιλήψεις και οι προσωπικές θεωρίες (implicit theories) των εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης για την καλλιέργεια της δημιουργικής σκέψης; α. Πώς επηρεάζει η διδακτική εμπειρία και η ειδικότητα των εκπαιδευτικών τις αντιλήψεις και τις προσωπικές θεωρίες τους για τη δημιουργική σκέψη; β. Με ποιους τρόπους θα πρέπει να εκπαιδεύονται και να υποστηρίζονται στο έργο τους οι εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης ώστε να μπορούν να καλλιεργούν τη δημιουργική σκέψη των μαθητών; 2. Ποιον τύπο δημιουργικότητας θα πρέπει να προωθούν οι εκπαιδευτικοί στο πλαίσιο της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και γιατί; 3. Τι προτείνουν οι Έλληνες εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης για την καλλιέργεια της δημιουργικής σκέψης των μαθητών; Η έρευνα αξιοποίησε τέσσερις διαφορετικές ερευνητικές μεθόδους για να συλλέξει και να αναλύσει πολύπλευρα εμπειρικά δεδομένα ώστε να διερευνηθούν σε βάθος τα ερευνητικά ερωτήματα: επισκόπηση με ερωτηματολόγια (survey), βιβλιογραφική έρευνα (literature research), ομάδες εστιασμένης συζήτησης (focus groups) και έρευνα δράσης (action research). Τριακόσιοι (300) Έλληνες εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης -με ποικίλα χαρακτηριστικά ως προς την ειδικότητα, την εργασιακή σχέση, τη μόρφωση και τη διδακτική εμπειρία­-, πήραν μέρος στην πρώτη φάση της έρευνας που διεξήχθη με ερωτηματολόγια. Είκοσι ένας (21) από αυτούς πήραν μέρος και στην τελευταία φάση συμμετέχοντας στις ομάδες εστιασμένης συζήτησης. Εκατόν είκοσι οκτώ (128) εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έλαβαν μέρος στην έρευνα δράσης που αποτέλεσε την τρίτη φάση της έρευνας. Η ανάλυση των ερευνητικών δεδομένων αποκαλύπτει ότι οι εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης επηρεάζονται σε σημαντικό βαθμό από αντιφατικές, προσωπικές θεωρίες τις οποίες διαμορφώνουν επηρεαζόμενοι, περισσότερο, από διαδεδομένες παρανοήσεις για τη φύση της ανθρώπινης δημιουργικότητας παρά βασιζόμενοι στα πορίσματα της σύγχρονης έρευνας και τις σχετικές επιστημονικές θεωρίες.