Kierunek Szwajcaria, czyli kilka epizodów z dziejów polskiej emigracji u podnóża Alp na przełomie XIX i XX wieku

Tekst poświęcony jest wybranym aspektom polskiej emigracji do Szwajcarii. Wskazane zostały powody wyjazdów oraz zakres działalności polskiej diaspory (politycznej, naukowej, kulturalnej, rzemieślniczej). To niewielkie terytorialnie, federacyjne państwo w zachodniej Europie było krajem wielkich możliwości. Znaleźli w nim schronienie, a nawet nowy dom i drugą ojczyznę znani z pierwszych stron podręczników tak wybitni Polacy, jak Kościuszko, Sienkiewicz, Paderewski czy Narutowicz. Znacznie liczniejsze było jednak i jest nadal grono tych naszych rodaków, o których historia milczy, ale którzy ciężką codzienną pracą wnieśli wkład w rozwój tego położnego u podnóża Alp kraju. Obecnie ich liczba sza…

Independed Poland 1918 ̶ 2018. Celebration of the centenary of the revival of the Polish state in Opole Silesia

Sobór Watykański II (1962—1965). Czas wielkiej reformy Kościoła katolickiego na kartach współczesnych polskich podręczników do historii

Sobór Watykański II (1962—1965) był jednym z najważniejszych wydarzeń nie tylko w historii Kościoła katolickiego, lecz także całego XX wieku. Papież Franciszek nazwał go „pięknym dziełem Ducha Świętego”, a wielu naukowców podkreśla, że istnieje nieustanna potrzeba jego badania. Kierując się tymi wnioskami i postulatami, w artykule skoncentrowano się na obrazie Soboru Watykańskiego II wyłaniającym się z kart nietypowego i rzadko analizowanego źródła historiograficznego, jakim są szkolne podręczniki do historii. Na potrzeby analizy wybranych zostało osiem opracowań, z których uczniowie polskich szkół mieli okazję korzystać w ostatnich latach. Wynika z niej, że z większości badanych podręcznik…

O przeszłości i jej postrzeganiu, czyli kilka refleksji wokół książki Andrzeja Nowaka O historii nie dla idiotów. Rozmowy i przypadki, Kraków 2019, Wydawnictwo Literackie, ss. 623

The subject of the present review is a book intriguing both by its title and layout. At the same time, its author, Andrzej Nowak, is a historian whose scientific achievement is rich and widely commented on. The first part of the reviewed work comprises ten intriguing conversations with outstanding Polish and foreign historians, held by Andrzej Nowak over the past thirty years, such as Piotr Wandycz, Richard Pipes, Henryk Samsonowicz, and Antony Polonski. The second part consists of Nowak’s original essays written between 2009 and 2019 and devoted to Polish history’s most critical topics, with special emphasis on the history of the twentieth century.

We need you, Uncle Sam: Images of the USA Entry into World War I in Polish School History Textbooks During the First Two Decades of the Twenty-first Century

This paper presents an analysis of the content of Polish school textbooks for teaching history in the context of the USA’s entry into World War I in 1917. School textbooks have been chosen as the dominant source of student history knowledge. Fourteen textbooks were analysed: seven for the third stage of education (lower secondary schools) and seven for the fourth stage (upper secondary schools, technical schools). These were used between 2001 and 2017. The USA’s entry into the Great War undoubtedly had a decisive impact on the outcome of the global conflict. The article shows the way in which this subject was presented to students in schools. We analyse the information contained in the text…

Why do we reject the wisdom from the past? Reflections on the practical dimension of values in historical education

W czasach szybkich zmian i dużej ilości informacji wiele osób, zwłaszcza młodych, nie przywiązuje większej wagi do przeszłości. Dzieje się tak pomimo, że edukacja historyczna rozwija intelektualnie i duchowo, budując tożsamość jednostki i narodu oraz pomagając zrozumieć problemy teraźniejszości. Edukacja historyczna to zbiór wielu czynników, które generalnie wiążą się z wykorzystywaniem osiągnięć naszych przodków oraz ewolucją ich postaw. W edukacji historycznej wartości te zajmują ważne miejsce. Historia pozwala nam zrozumieć zachowanie innych ludzi, ich emocje i potrzeby. W historii bardzo ważne jest przestrzeganie norm i zasad tolerancji oraz demokracji. Wartości edukacji historycznej bu…

Chlebem – słowem – bronią, czyli chłopscy bohaterowie zmagań o wolną Polskę. Janusz Gmitruk, "Ludowcy w walce o niepodległość", Warszawa: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, 2019

„Nie wierz nikomu po trzydziestce”, czyli rzecz o buncie powojennego pokolenia

Patryk Tomaszewski, „Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie w latach 1919–1939. Studium z dziejów organizacji i postaw ideowych studentów”, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2018, ss. 615

Recenzja książki: „Szmaragd Europy” – historycznie i metodycznie: Maciej Fic, Śladami przeszłości Górnego Śląska, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Katowice 2021

Co zostało z tamtych lat, czyli życie szkoły w dokumentach zapisane. Piotr Gołdyn, Źródła do dziejów szkolnictwa w XX wieku. Sprawozdania szkolne – protokoły rad pedagogicznych – kroniki szkolne, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2019, ss. 180

Recenzja: Co zostało z tamtych lat, czyli życie szkoły w dokumentach zapisane. Piotr Gołdyn, Źródła do dziejów szkolnictwa w XX wieku.Sprawozdania szkolne – protokoły rad pedagogicznych – kroniki szkolne, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2019, ss. 180

Inteligencji wieki stare i nowe [Rec. David Adam: Ukryty geniusz. Pigułki na rozum, hakerzy mózgu i sekrety inteligencji]

Książka Ukryty geniusz. Pigułki na rozum, hakerzy mózgu i sekrety inteligencji Davida Adama to pozycja wpisująca się w trend wydawniczy do publikowania książek przez znanych i cenionych historyków i popularyzatorów nauki, jak np. Niall Ferguson, Youval Noah Harari czy Bill Bryson. Autor, z wykształcenia chemik, zabiera czytelnika w podróż po historii badań ludzkiej inteligencji. W książce sporo miejsca poświęcono także serii eksperymentów, którym — na potrzeby publikacji — autor sam się poddał. Wnioski, jakie wyciągnął zarówno z przeszłości, jak i teraźniejszości, skłoniły go do stwierdzenia, że przyszłość należy do rewolucji neuronaukowej.